Yakutiye ilçesi adını, İlhanlı Devletinin Sultanı Olcayto Han zamanında Gazan Han ve Bolugan Hatun adına Cemalettin Hoca Yakut Gazani tarafından 1310 tarihinde yaptırılan ve günümüzde İslam Eserleri ve Etnografya Müzesi olarak kullanılan Yakutiye Medresesinden almıştır.
Çeşitli kavimlere ait milletlerin birçok devlet kurduğu Anadolu´da muhtelif uygarlıklara ait tarihi ve kültürel kalıntıların önemli bir bölümü de Erzurum´da bulunmaktadır. Erzurum´un sahip olduğu, mevcudiyetleriyle dünümüzü yansıtan ve yarınımıza ışık tutan tarihi eserlerinin %98´i de Yakutiye ilçesi sınırları içerisinde bulunmaktadır. Böylesine zengin bir tarihi içerisinde barındıran kent merkezi, Yakutiye ilçesinin hizmet ve sorumluluk sınırları içerisinde yer almaktadır.
M.S. 408 - 450 yılları arasında Bizans İmparatoru olan II. Teodosious zamanında, Erzurum ve çevresi işgal edilmiş ve İmparatorun komutanlarından Anatolia tarafından bugünkü Erzurum şehrinin bulunduğu yerde bir tepe üzerine, bugünkü Erzurum Kalesi inşa ettirilmiştir ve Teodosious ismini almıştır. XI. yy. da Malazgirt Savaşından sonra Selçukluların denetimine geçen bölgede kurulan Saltukoğulları Beyliğinin merkezi konumundaydı. Daha sonra sırasıyla İlhanlılar, Karakoyunlu ve Akkoyunlu Devletlerinin ardından Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı Devleti egemenliğine girmiştir. Tarihi eserlerin büyük çoğunluğu Saltuklular ve Selçuklular döneminin izlerini taşımaktadır. Bu eserleri şöyle sıralayabiliriz: Erzurum Kalesi, Saat Kulesi(Tepsi Minare), Kale Mescidi, Çifte Minareli Medrese, Ulu Camii, Üç Kümbetler, Yakutiye Medresesi, Rüstem Paşa Bedesteni (Taş Han), Lala Paşa Camii, Gümüşlü Kümbet, Karanlık Kümbet, Cimcime Sultan Kümbeti, Rabia Hatun Kümbeti...
ERZURUM KONGRESİ
Geçmişi şan ve şerefle dolu olan, mertlik, yiğitlik sembolü güzel şehrimiz milli mücadelenin ilk kıvılcımlarının atıldığı ve milli uyanışın bir güneş gibi doğudan yükseldiği tarihi bir mekândır. 23 Temmuz 1919´da Türkiye Cumhuriyeti´nin temellerinin atıldığı Erzurum Kongresi öncesi Mustafa Kemal ve dava arkadaşları ülkenin bağımsızlığı ve milletin geleceği için Erzurum´da toplanmıştı. Kazım Karabekir Paşa ve 15. kolordunun desteğini alan Mustafa Kemal ülkenin kaderini belirleyecek önemli kararları ilçemizin sınırları içerisinde bulunan kongre binasında almıştır. Erzurum Kongresi Doğu Anadolu´nun Ermenilere verilmesini engellemek amacıyla Doğu Anadolu´dan gelen delegelerle toplanmıştı. Toplantının amacı, toplanış şekli ve yapısı itibariyle bölgesel bir kongre idi. Ancak Mustafa Kemal´in kongreye katılımı ve kongre üyelerini yönlendirmesiyle bütün yurdu ilgilendiren milli kararlar alınmıştır. Bundan sonra Erzurum, Milli Mücadele'nin temellerinin atıldığı önemli merkezlerden biri haline gelmiştir. 23 Temmuz'da başlayıp, 7 Ağustos'a kadar süren kongrede alınan kararlar şu şekilde özetlenebilir:
ERZURUM KONGRESİNDE ALINAN KARARLAR
- Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür ayrılık kabul edilemez;
- İşgal ve müdahaleler sonucu Osmanlı Devletinin dağılması halinde millet
- Tek vücut olarak yurdunu savunacaktır;
- Vatanın bağımsızlığını korumaya İstanbul Hükümeti'nin gücü yetmediği takdirde, geçici bir hükümet kurulacaktır;
- Bu hükümet milli kongre tarafından seçilecektir;
- Kongre toplantıda değilse bunu Heyet-i Temsilciye üstlenecektir;
- Kuvay-ı Miliye-yi etken ve milli iradeyi hakim kılmak esastır;
- Hıristiyan azınlıklara siyasî hâkimiyet ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez;
- Manda ve himaye kabul edilemez;
- Milli Meclis'in hemen toplanmasını ve hükümet islerinin meclis denetiminde yürütülmesini sağlamak için çalışılacak.
Kentsel Dönüşüm çerçevesinde mevcut bulunan eski yerleşim yerleri, yerini modern binalara bırakmıştır. Ayrıca tarihi eserlerin gün yüzüne çıkarılması için birçok yenileme çalışmaları yapılmış, böylece bölge turizmine katkı sağlanmıştır. Şehrin modernleşmesi adına çeşitli köprüler, kavşaklar, geçitler ve otoparkların imarı ile ulaşım olanakları iyileştirilmiş, parklar, bahçeler, piknik alanları ve yürüyüş parkurları gibi sosyal tesisler de inşa edilmiştir.
İlçemizin görev ve sorumluluk alanı Erzurum´un çekirdek noktasını teşkil edip, ticari, idari yönetim, askeri, kültürel ve sağlık fonksiyonlarının büyük bir bölümü ilçemizin sorumluluk alanı içinde bulunmaktadır. Şehrin ana yükü ve temel kurumları da Yakutiye sınırları içerisinde yer almaktadır. Bunlar arasında Atatürk Üniversitesi, Devlet hastaneleri, 9. Kolordu Komutanlığı, Vilayet ve tüm kamu kuruluşları bulunmaktadır. Bu yönüyle ilçemiz ilimizin yönetim, ticaret ve kültür merkezi konumundadır.
YAKUTİYE İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜNÜN TARİHÇESİ
Türkiye Büyük Millet Meclisi 06-03-2008 tarih ve 5747 sayılı kanun gereğince büyükşehir belediye sınırları içerisinde ilçe kurulması hakkındaki kanun doğrultusunda yeni oluşturulan Yakutiye ilçesi 22.03.2008 tarih 26824 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yakutiye İlçesi oluşturulmuştur. Yakutiye İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü hizmete Ağustos 2008 tarihinde Hastaneler Caddesindeki eski Zirai Donatım İl Müdürlüğü binasında başlamış olup, şu anda Muratpaşa Mahallesi Erzincankapı Caddesi No:73 adresinde hizmetini sürdürmektedir.
